Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τζων Νιούλαντς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζων Νιούλαντς
Γέννηση26  Νοεμβρίου 1837[1][2][3]
Λάμπεθ
Θάνατος2  Οκτωβρίου 1898[1][2]
Lower Clapton
ΥπηκοότηταΗνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας
Βραβεύσειςμετάλλιο Ντέιβι (1887)
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςαναλυτική χημεία και χημεία
Ιδιότηταχημικός

Ο Τζων Αλεξάντερ Ρέινα Νιούλαντς (αγγλικά John Alexander Reina Newlands, 1837-1898) ήταν Βρετανός χημικός, ο οποίος υπήρξε από τους πρωτοπόρους της δημιουργίας του περιοδικού πίνακα των στοιχείων, θεσπίζοντας τον κανόνα των οκτάβων.[4]

Ο Νιούλαντς γεννήθηκε στην περιοχή Σάουθγουαρκ (Southwark) του Λονδίνου στις 26 Νοεμβρίου 1837.[5][4] Ο πατέρας του ήταν Σκώτος πρεσβυτεριανός ιερέας και η μητέρα του Ιταλικής καταγωγής, απ' όπου προέρχεται και το ασυνήθιστο (για Βρετανό) μεσαίο όνομα "Reina". Έλαβε τη στοιχειώδη εκπαίδευση από τον πατέρα του κατ' οίκον και όταν ολοκλήρωσε αυτό τον κύκλο σπουδών γράφτηκε στο Royal College of Chemistry προκειμένου να σπουδάσει χημικός[6] με καθηγητή τον Άουγκουστ φον Χόφμαν (August von Hofmann). Ωστόσο, εκείνη την εποχή τον ενδιέφεραν οι κοινωνικοί αγώνες και η ιταλική καταγωγή του τον ώθησε να μεταβεί, το 1860, στην Ιταλία, όπου πολέμησε, ως εθελοντής, με τις δυνάμεις του Τζουζέπε Γκαριμπάλντι στην εκστρατεία του για την ενοποίηση της Ιταλίας και έλαβε μέρος στην εισβολή στη Νάπολι. Επέστρεψε στο Λονδίνο το 1864 και ασχολήθηκε με την Αναλυτική χημεία αρχικά ως ανεξάρτητος και στη συνέχεια ως επικεφαλής χημικός στη βιομηχανία ζάχαρης του Τζέιμς Ντάνκαν (James Duncan).[7] Αργότερα εγκατέλειψε τη βιομηχανία ζάχαρης και έγινε ανεξάρτητος χημικός αναλυτής μαζί με τον αδελφό του Μπέντζαμιν.

Η περιοδικότητα των στοιχείων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Νιούλαντς ήταν από τους πρώτους (αν όχι ο πρώτος) που διέβλεψε μια περιοδική σχέση των ατομικών βαρών των χημικών στοιχείων. Το 1864 απέστειλε στο περιοδικό Chemical News επιστολή με την οποία εξηγούσε τη θεωρία του για την περιοδικότητα των στοιχείων[8] και το 1865 διατύπωσε τον "Κανόνα των οκτάβων", στον οποίο διατύπωνε την άποψη ότι "οποιοδήποτε χημικό στοιχείο εμφανίζει ανάλογες χημικές ιδιότητες με το όγδοο στη σειρά στοιχείο που ακολουθεί στον πίνακα":

Κανόνας των οκτάβων
Κανόνας των οκτάβων

Όπως φαίνεται από τον πίνακα, ο Νιούλαντς είχε κατατάξει τα στοιχεία κατά τάξη αυξανόμενου ατομικού βάρους οριζόντια (και όχι κατακόρυφα όπως έκανε αργότερα ο Ντμίτρι Μεντελέγιεφ). Η αλληλουχία αυτή έμοιαζε με την επανάληψη της μουσικής νότας στην αρχή και στο τέλος μιας οκτάβας στη μουσική, γι' αυτό και την ονόμασε έτσι. Ο κανόνας του Νιούλαντς αρχικά αγνοήθηκε ή και λοιδορήθηκε ως φανταστική σύλληψη που δεν άξιζε περισσότερης προσοχής. Η ιδέα όμως αυτή αποτέλεσε το έναυσμα της σκέψης περί περιοδικότητας των στοιχείων του Μεντελέγιεφ και άλλων που συνέβαλαν στη δημιουργία του περιοδικού πίνακα των στοιχείων όπως είναι γνωστός σήμερα. Οι ελλείψεις στον πίνακα του Νιούλαντς αποδόθηκαν σε στοιχεία που δεν είχαν ακόμη ανακαλυφθεί: Ο πίνακάς του προέβλεψε την ύπαρξη του γερμανίου. Η επιστολή που έστειλε στο περιοδικό το 1864 με την προς δημοσίευση ιδέα του τελικά απορρίφθηκε. Η εργασία του αναγνωρίστηκε σχεδόν δύο δεκαετίες αργότερα, όταν το 1887 τιμήθηκε με το μετάλλιο Ντέιβι (Davy Medal) της "Βασιλικής Εταιρείας" (Royal Society), το οποίο είχαν λάβει, για τον ίδιο λόγο, ήδη από το 1885 ο Μεντελέγιεφ και ο Γιούλιους Λόταρ Μέγιερ (Julius Lothar Meyer) για τη μετέπειτα από τον Νιούλαντς επινόηση του περιοδικού πίνακα.

Ο Νιούλαντς απεβίωσε στο Λονδίνο στις 29 Ιουλίου 1898 έχοντας εκδώσει ένα μικρό φυλλάδιο "περί της ανακάλυψης του Περιοδικού Νόμου" (Discovery of the Periodic Law) το 1884.[9]